Medikal Ayak Bakımı

Medikal ayak bakımı ile ayaklarınızı kontrol etmek ve onları temiz ve pürüzsüz tutmak cildin bozulmasını ve enfeksiyonunu önlemeye yardımcı olabilir. Bu özellikle diyabetli insanlar için önemlidir. Ayak tırnaklarını kesmek ve kişi seviyorsa cilalı tutmak da kişinin kendini temiz hissetmesine yardımcı olur.

Kişilerin şeker hastalığı veya bunyon ve nasır gibi ciddi ayak sorunları varsa, bir ayak hastalıkları uzmanına görünmeyi düşünebilir. Kişi randevu için dışarı çıkamazsa bazen bir medikal ayak bakımı hastalıkları uzmanı da eve gelebilir. Temel tırnak bakımı evde de yapılabilir. Genellikle tek yapmanız gereken tırnaklarınızı temiz ve güvenli bir uzunlukta tutmanızdır.

Ayak Bakımı Nasıl Olmalı ve Ayak Tırnakları Nasıl Kesilmelidir?

Her hafta kişi tırnaklarını kesmeye özen göstermelidir. Veya bir düzeltmeye ihtiyaçları olup olmadığını görmek için her hafta tekrar kontrol edebilir. Kişi duş aldıktan veya ayaklarını yıkadıktan sonra tırnakları kesmek daha kolaydır. Bu, tırnakları yumuşatır ve kesilmelerini kolaylaştırır.

Tırnakları kesmek için;

• Başlamadan önce ellerinizi yıkayın ve kurulayın. Eldiven takmanıza gerek yoktur.

• Herhangi bir ojeyi çıkarmak için oje çıkarıcı kullanın.

• Bir elinizle ayağınızı ve parmağını tutun ve diğer elinizle tırnağı kesin. Tırnak makası ile tırnakları düz bir çizgide kesin. Tırnaklarınızı köşelerde biraz daha uzun yapın, böylece keskin kenarlar cildinize batmaz.

• Tırnaklarınızı parmaklarınızın ucundan fazla tutmayın.

• Tırnaklar hala ıslak ve pürüzsüzse, kurumasını bekleyin.

• Tırnaklarınızın kenarlarını, özellikle köşelerini düzeltmek için bir tırnak törpüsü kullanın. Tırnakları düz kestikten sonra zamanla sivri olabilirler.

• Kişi dilerse oje sürebilir.

Bir kişinin tırnakları kalınsa ve anormal bir renge sahipse, bir medikal ayak bakımı hastalıkları uzmanı tarafından kesilmesi daha güvenli olabilir.

Genel Ayak ve Tırnak Bakımı

Ayaklarınızı günlük olarak duşta veya banyoda ya da ayak yıkamak için yapılmış bir kapta yıkayın. Bir kişinin şeker hastalığı varsa, ayaklarını dikkatli bir şekilde yıkaması çok önemlidir.

Ayaklarınızı yıkadıktan sonra dikkatlice kurulayın. Ayaklara, özellikle topuklara losyon sürün. Ancak parmaklarınızın arasına uygulamayın.

Kişide şeker hastalığı yoksa ve ayaklarda hastalık belirtileri varsa (kuru, çatlak cilt veya ayak parmakları arasında kaşıntı gibi), reçetesiz satılan bir ilaç denenebilir. Bu ilaçlar tinea pedise neden olan mantarı öldürebilir. Sorun düzelmezse, kişinin doktoruyla konuşması gerekir.

Ayaklarınızı her gün ağrı, şişme, kızarıklık, sıcaklık gibi kesikler veya enfeksiyon belirtileri açısından kontrol edin. Bu belirtilerden herhangi birini fark ederseniz, özellikle şeker hastalığı olan bir kişide, kişinin doktorunu araması gerekir. Kütikülleri kesmeyin. Kütikülde küçük bir kesik enfeksiyona neden olabilir.

Ayaklarımız 26 kemik, 33 eklem, 19 kas ve 100’den fazla tendon ve bağa sahiptir ve günlük aktivitelerinizin çoğunun temelidir. Ancak vücudun en hassas bölgelerinden biri olmasına rağmen hijyen ve günlük bakımınızda onları çoğu zaman unutabilirsiniz.

En Yaygın Podiatrik Durumlar Nelerdir?

Medikal Ayak Bakımı Tıbbı ve Cerrahisi Derneği’ne göre, on kişiden yedisinde bir tür ayak sorunu vardır. Bunlar arasında en sık görülen bozukluklar genellikle şunlardır;

• Nasır veya hiperkeratoz (%58,1)

• Bunyonlar veya Halluks Valgus (%43,8)

• Metatarsalji (ön ayak ağrısı)

• Kabarcıklar ve çizikler

• Kuru cilt veya aşırı terleme

Hangi kişilerde ayak sorunları daha olasıdır? Hastalar arasında büyük bir heterojenlik vardır ve en duyarlı olanlar 40 ila 70 yaş arasındaki kadınlar, ev hanımları, sporcular, ayakları üzerinde çok zaman geçiren profesyoneller veya tip 2 diyabetli kişilerdir.

Bu patolojilerin nedenleri nelerdir? Bu ayak rahatsızlıklarının oluşmasının farklı nedenleri vardır;

• Eklemleri ve vücudun doğal korumalarını (ayak pedi gibi) zayıflatan yaş,

• Genetik miras,

• Bu bölgedeki aşınmayı artıran uzun süreli ayakta durma,

• Uygun olmayan ayakkabıların sürekli kullanımı,

• Bazı hastalıklar

Bunyonlar Nelerdir?

Medikal ayak bakımı ile bunyon veya halluks valgus özellikle kadınlarda sık görülen bir rahatsızlık olup, başparmağı ikinci parmağın altına veya üstüne yerleştirirken eğriliğe neden olarak yanlarda şişmeye neden olan bir şekil bozukluğudur.

Hiperkeratoz veya nasır, parmakların belirli bölgelerinde artan basıncın neden olduğu bir süreçtir. Bu artan basınç, çekiç burun gibi şekil bozukluklarından kaynaklanabilir; sivri, dar veya yüksek topuklu ayakkabıların sürekli kullanımı ile olabilir. Sürtünme, ter önleyici veya kasık çorap giymekten de kaynaklanabilir.

Metatarsalji veya sertlik nedir? Medikal ayak bakımı ile metatarsalji, doğal iç tabanın geri dönüşü olmayan aşınmasından kaynaklanan ciddi bir ayak rahatsızlığıdır. Aşınma ve yıpranma nedenleri genellikle uzun süre ayakta durmak, topuklu ayakkabı giymek, spor yapmak, yaş ve stresten kaynaklanabilir.

Ağrının başka bir nedeni, aşırı basınç veya sürtünmeden kaynaklanan sertleşmiş ve kalınlaşmış bir cilt tabakası olan nasırlardır. Bununla birlikte, bu koşulların aynı anda ortaya çıkması, rahatsızlığı ve ağrıyı ikiye katlaması yaygındır.

Ayak Problemleri Topuk Dikeni Nedir?

Medikal ayak bakımı ile kalkaneal mahmuz, sertliği nedeniyle çıkıntı yapan küçük bir kemik olarak tanımlanır, ancak aslında iltihaplanma nedeniyle ayak tendonunun ikincil bir kireçlenmesidir. Ayak tabanlarında özellikle sırt bölgesinde oluşur, kalıcı ve keskin ağrılara neden olur.

Ayak, ters bir kemer şeklindedir ve tabanın kasları bir kirişe asimile edilebilir. Fazla kilolu olmak, düzenli koşucu olmak, yaralanmalar ve düztabanlık kaslarınıza baskı yaparak kas yorgunluğuna ve iltihaplanmaya yol açar. Medikal ayak bakımı ile bu sayede topuk ağrısı her zaman mahmuzun bir sonucu olarak değil, daha çok yağ dokusunun veya sinirlerin iltihaplanması nedeniyle ortaya çıkar. Bu durumlarda, gerginliği ve ağrıyı azaltmak için topuğu yükseltmek gerekir.

Ayaklarınıza iyi bakmanız için bazı ipuçları vardır. Ayaklar büyük çabalara maruz kaldıkları için günlük bakım ve dikkat gerektirir. Medikal ayak bakımı ile bu nedenle enfeksiyonları önlemek için yeterli ve sık ayak hijyeni sağlamak önemlidir, çünkü bakımlı bir ayak sağlıklı bir ayaktır.

Ayakları Yıkamak

Ayaklar her gün yıkanmalıdır. Ayak bileklerinizi, ayak tabanlarınızı, tırnaklarınızı ve parmak aralarınızı iyice yıkadığınızdan emin olun. Tamamen kurulayın. Aşırı nem, ısı ve sabun köpüğü mantar ve bakteri üremesini teşvik eder, medikal ayak bakımı ile bu nedenle ayak parmaklarınız arasındaki boşluklara özellikle dikkat etmek ve bunları giymeden önce kurutmak için zaman ayırmak önemlidir.

Onları nemlendirin. Yıkadıktan sonra, çatlaklar oluşabileceğinden özellikle topuklara ve ayağın en kuru kısmına nemlendirici krem sürün. Cildinizin durumuna göre uygun bir ürün kullanın. Kremi sürerken masaj yapın. Nemlendirici kremi uygulama anından yararlanarak, topuktan ayak bileğine kadar ayağın her yerine küçük bir masaj yapın ve ayak tabanlarına ve ayak tabanlarına özen gösterin.

Medikal ayak bakımı ile pediküre dikkat edin. Tırnaklarınızın çok uzamasına izin vermeyin ve onları her zaman iyi kesin. Büyüme problemlerini önlemek için düz/kare kesin. Doğal malzemelerden yapılmış çoraplar giyin. Sentetik lifler içeren ve ter önleyiciler için uygun olanlar yerine pamuk gibi malzemelerden yapılmış giysiler kullanın. Ayrıca, cilde baskı uygulayan veya tahrişe neden olan çok belirgin kusurlardan kaçınmak için elinizden gelenin en iyisini yapın.

Ayaklarınız için yeterince geniş ve rahat olan esnek, nefes alabilen ayakkabılar giyin. Yastıklı tabanlar arayın veya bu olmazsa, ayaklarınızı aşırı yüklememek için sentetik bir plantar ped kullanın. Medikal ayak bakımı ile mümkünse yüksek ve dar topuklu ayakkabılardan kaçınılmalıdır.

Düzenli egzersiz yapın. Ayağın kaslarını, eklemlerini ve tendonlarını aktif tutmak önemlidir. Bunları çözmek için ayaklarınızı uzatın ve kaldırın, ayak parmaklarınızı oynatın ve ayak bileklerinizi sık sık döndürün. Halka açık yerlerde ayaklarınızı koruyun.

Mantar enfeksiyonlarını veya siğilleri önlemek için yüzme havuzları gibi ıslak halka açık alanlarda parmak arası terlik veya lastik patik giyerek ayaklarınızı koruyun. Medikal ayak bakımı yetkililerine göre diğer aile üyeleriyle bile tırnak makası paylaşılması önerilmez. Podiatrik çözümler için eczacınıza danışınız.

Farklı patolojilerin neden olduğu ağrıyı gidermek için tasarlanmış ürünler vardır: plantar pedler, sürtünme önleyici koruyucular, topuk pedleri bulunur. Eczacınız, ihtiyaçlarınıza en uygun olanı önerecektir.

Ayak Tırnaklarımı Nasıl Kesmeliyim?

Medikal ayak bakımı yetkililerine göre ayak tırnaklarınızı keserken çok dikkatli olun çünkü yanlış yaparsanız batık olabilirler. Tırnak makası veya özel makas kullanın ve dik açıyla, tırnağın deriyle birleştiği yerden iki milimetre uzaklıkta kesin, pürüzlü kenarlar veya çıkıntılı köşeler bırakmadan kemeye çalışın.

Sahilde kumda yalın ayak yürümek ayaklara zarar verir mi? Medikal ayak bakımı yetkililerine göre kumun cinsine ve sağlık durumunuza göre değişir. Genel olarak sahilde yürümenin faydaları arasında kan dolaşımını iyileştirme, cildi nemlendirme, bacak ve ayak bilek kaslarını güçlendirme yer alır ve kum, ayaklarınızın doğal olarak pul pul dökülmesini sağlar. Ancak üzerinde yürüyeceğiniz veya spor yapacağınız kumun cinsini dikkate almak önemlidir.

Sahildeki daha yoğun, daha sert kum yerine genellikle daha yumuşak kumda yürümek en iyisidir. Sert kumda yürümek ayak bileğinize ve bacağınıza daha fazla baskı uygular ve yaparsanız ağrılı olabilir. Yakın zamanda kişilerde ayak bileği burkulması veya düztaban olduysa kendilerini zorlamamaları önerilir. Yumuşak kum büyük bir yastıklama kapasitesine sahiptir ve eklemlerimizin daha az acı çekmesini sağlar, bu nedenle ayak bileği yaralanmalarını önlediği iddia edilir.

Önerilen topuk ölçüleri var mı? Medikal ayak bakımı yetkililerine göre Podiatristler, vücudun doğal duruşunu değiştirdiği ve vücut ağırlığının ayaklardaki doğal dağılımını tersine çevirdiği için yüksek topuklu ayakkabı giyilmemesi tavsiye edilir. Yani bilimsel araştırmalara göre yerde yalınayak olduğunuzda ağırlığın %75’i topuk, %25’i ayak parmağı veya ayağın ön tarafından desteklenirken, topuklu giydiğimizde bu indeks %50’dir. Bu nedenle, çok ince olmayan düz ayakkabılar veya her halükârda bu yüksekliği aşmadan iki ila dört santimetre topuklu ayakkabılar giyilmesi tavsiye edilir.

Ayak Tabanındaki Ağrı Ne Anlama Gelir?

Ayak tabanındaki ağrının birçok nedeni olabilir ve farklı tedaviler gerektirebilir. Bu nedenle, doğru tanıyı koymak için bir doktora görünmek önemlidir.

Medikal ayak bakımı uzmanlarına göre en yaygın nedenlerden biri, fasya iltihabı olan plantar fasittir. Bu, ayağın topuğunu oluşturan kemik olan kalkaneustan, ayağın ayak parmaklarından hemen önceki kısmı olan metatarsa kadar uzanan elastik bir doku bandıdır. Bu nedenle, fasya iltihaplandığında, ayağın iç bölgesinde, iç kemer ile topuk arasında keskin bir ağrı hissedilir. Plantar fasiit, hem sporcularda hem de obez veya aşırı kilolu kişilerde oldukça yaygın bir sorundur. Aslında, uzun mesafe koşucuları arasında en yaygın yaralanmadır.

Ayak tabanındaki ağrının bir başka olası nedeni, ayak küresinde iltihaplanma ve güçlü, sürekli veya yoğun ağrı üreten bir durum olan metatarsaljidir. Medikal ayak bakımı yetkililerine göre aynı zamanda uzun mesafe koşucuları arasında yaygın bir yaralanmadır, ancak yoğun fiziksel aktivite veya antrenman yapan herkes bunu yaşayabilir.

Daha az yaygın olmasına rağmen daha fazla nedeni de olabilir. Medikal ayak bakımı uzmanına göre kalkaneus iltihabı yaşla birlikte daha yaygın hale gelir ve her zaman ayakkabılarınızda taşlarla yürümek gibi hissedebilirsiniz. Plantar siğiller (papillomlar) da üzerine basıldığında ağrıya neden olabilir. Ayak tabanında ağrıya neden olabilen diğer daha az yaygın hastalıklar, gut (kanda aşırı ürik asit), Morton nöroma adı verilen plantar dijital sinirin dejenerasyonu veya osteoartrit ve romatoid artrittir. Uygun olmayan ayakkabılar da plantar ağrının bir nedeni olabilir.

Düz Taban Nedir?

Medikal ayak bakımı yapan uzmanlara göre düztabanlık, ayağın plantar kemerinin yokluğu veya böylece yere göre tamamen düz olması olarak anlaşılır. Esnek düztabanlık, ayak hastalıkları uzmanının günlük pratiğinde ana danışma nedenlerinden biridir ve çocuklarının gelecekte ağrı veya sakatlık nedeni olacağına dair ortak inancı paylaşan ebeveynlerin temel endişelerinden biridir.

Düztabanlık bebekler ve küçük çocuklar arasında yaygın ve normaldir. Medikal ayak bakımı yetkililerine göre yenidoğanların ayakları, daha fazla yağ birikimi ve bağların daha fazla esnekliği ile karakterize edilir, bu da görünüşte düz bir taban anlamına gelir. Yürümeye başladıklarında plantar kasları çalışır ve plantar arkı görünür hale gelir.

Genellikle basit bir muayene ile kolayca teşhis edilebilen bir problemdir ve tedavisi esas olarak anne-babaya doğru bir açıklama ve çocuğun yeterli takibine dayanır.

Düz Ayaklara Ne Sebep Olur?

Çoğu durumda düztabanlık, gevşek eklemlerden ve iç ayak kaslarının zayıf tonundan kaynaklanır ve çocuğun ayakta durma pozisyonunu, yani bebek ayağa kalktığında desteklemez. Aylar geçtikçe, duruşunuz daha istikrarlı ve dinamik hale geldikçe, ayağınızın kavisi normal kabul edilen duruma geri dönecektir. Medikal ayak bakımı yetkilisine göre bu dönem çocuğun doğumundan 2 veya 3 yaşına kadar sürer. Çoğu durumda, durum böyledir, ancak bazı insanlar hiçbir zaman iyi biçimli bir ayak kemerine sahip olmayabilir.

Ayrıca diyabet veya yaralanma gibi bazı patolojiler nedeniyle ayağın intrinsik kasları, bağlarının tonunu, işlevselliğini kaybetmesi ve yetişkinlikte düz taban oluşması da olabilir.

Medikal ayak bakımı yetkililerine göre düztabanlık patolojisi çocuklarda veya yetişkinlerde nadiren rahatsızlığa veya ağrıya neden olur. Bu, tespit edilmesi en kolay semptom olacaktır, ancak ebeveynlerin gözlemleyebileceği ve ayak doktoruna gitmeleri ve düztabanlık şüphesini doğrulayabilecek veya olmayabilecek bir muayene yaptırmaları için bir uyarı olarak düşünebilecekleri bir dizi işaret de vardır.

Dikkat edilmesi gereken işaretler şunlardır;

• Düztabanlığı olan çocuklar yürümeyi sevmezler ve genellikle ebeveynlerinden onları taşımalarını isterler. Koşarken beceriksizdirler ve kolayca düşme eğilimindedirler.

• Düztabanlığın farklı türleri var mı? Medikal ayak bakımı yapan kişilere göre bu bozukluğun klinik biçimleri çeşitli olabilir; esnek düztabanlık, valgus düztabanlık ve dikey talus düztabanlık.

• Bunlar banal vakalardır, ancak bazıları, kemik yapısının yerinde tutulduğu iç kemer bölgesine küçük bir protezin uygulandığı cerrahi tedavi gerektirebilir.

Esnek Düz Taban Nedir?

Medikal ayak bakımı uzmanları şöyle açıklıyor; esnek düztabanlık, ayak yerle temas ettiğinde plantar arkın kaybolmasıdır. Kemer kaybolduğunda, ayak bileği içe doğru bükülür ve plantar yağ yastığı bu deformiteyi abartma eğilimindedir.

Bu tip düztabanlık, özellikle yaşamın ilk yıllarında çocuklar arasında çok yaygındır. Bu nedenle, normal bir ayaktan ayırt etmek zor olabilir, çünkü çocukların büyük bir yüzdesi, ayak bileği hareketliliğini etkilemeden uzunlamasına kemerde düzleşme gösterir. Tipik olarak, esnek düztabanlık, çocuğun yürüyüşünün başlangıcından itibaren ortaya çıkar ve ergenlik öncesi dönemde kaybolur.

Bu sorunu tespit etmek için karakteristik özellik, ayak hastalıkları uzmanı muayenesinde görülecek olan, düz bir yüzeye basıldığında ayak tabanındaki dişin artmasıdır. Medikal ayak bakımı uzmanları buna ek olarak, genellikle, topuğun göründüğü ve dışarı çıktığı zaman olan arka ayak valgusu eşlik eder diye belirtiyor. Bu sapma, bundan muzdarip çocukların ayakkabılarını hızla deforme etmesi, geriye doğru eğilmesi ve topuğun birden fazla tarafını giymesinden kaynaklanır. Bu nedenle, daha az yürüme eğiliminde olan veya koşarken biraz sakarlık gösteren ve kolayca düşme eğiliminde olan çocuklar olabilir.

Esnek Düztabanlığın Tedavisi

Bu tip esnek düztabanlığın tedavisi basittir; Çocuğun ayağının boyutuna uyan plantar destekleri veya tabanlıkları tasarlayın ve kas tonusunu artıran rehabilitasyon egzersizleri yapın.

Medikal ayak bakımı yetkililerine göre bazı ebeveynler, bu patolojiden muzdarip çocuğun ortopedik bir ayakkabı ile daha iyi yürüyeceğine inanır, ancak gerçek şu ki, söz konusu ayakkabılar ayak bileğinin hareketini sınırlandırmakta ve ayak kaslarının, bağlarının doğru şekilde gelişmesine izin vermemektedir. Bir doktor veya ayak hastalıkları uzmanı tarafından reçete edildiği şekilde kullanılmamalıdır.

Esnek düzayakların aksine, plantar izlenim 6-8 yaşından sonra düz kalır. Medikal ayak bakımı uzmanlarına bakılırsa genel olarak, bu patolojinin bir aile öyküsü vardır ve bazen ağrılı olabilir. Bu ağrı, kalıplanmış ayaklar için özel olarak tasarlanması gereken ve ayak her büyüdüğünde değiştirilmesi gereken tabanlık kullanımı ile iyileşir.

Aynı şekilde bu ortopedik tedaviye bir profesyonel tarafından gerçekleştirilen bir fizyoterapi tedavisinin eşlik etmesi son derece önemlidir. Çoğu durumda olduğu gibi, normal bir spor ve sosyal yaşamın sürdürülebilmesi için hastanın kontrol ve takibinin eksiksiz olması gerekir. Ayakkabı giydikten ve bir süre fizik tedavi gördükten sonra ağrı semptomları devam eden kişilerde ameliyat düşünülebilir.

Konjenital Dikey Talus Düztabanlık Nedir?

Medikal ayak bakımı uzmanı olan kişilerin yaptığı incelemelere göre ayağın doğumdan itibaren talus (kalkaneus), valgus (kalkaneusun lateral deviasyonu) ve abduktusta (ön ayağın dışa doğru deviasyonu) belirgin bir deformite gösterdiği nadir bir patolojidir.

Deformite genellikle serttir ve arkın iç bölgesinde onu ters ve dışbükey yapan bir semfaromani olduğu eklenir. Bu patolojinin tedavisi, talusu doğru yere yeniden yerleştirmeye çalışarak düzeltici sıvalarla acilen başlamalıdır. Bununla birlikte, genellikle birden fazla cerrahi işlem geçirmiş sorunlu bir ayaktır.

Düzayakları önlemek veya düzeltmek için ipuçları. Düztabanlığı önlemek veya düzeltmek için temel tavsiye bir an önce bir uzmana gidilip, tespit edilip hemen tedaviye başlanmasıdır.

Günlük hayatta uygulanabilecek basit öneriler olarak şunları söylenebilir;

• Ayakların araziye uyum sağlaması için düz olmayan yüzeylerde çıplak ayakla yürümek.

• Parmak uçlarında yürümek

• Plantar kasların tonlanmasını kolaylaştırır

• Bir topla oynamak. Ayak tabanlarınızın üzerinde yuvarlanmak da tonlamaya yardımcı olur

Mermer gibi küçük nesneleri ayak parmaklarınızla toplayın ve düşmeden havada tutun. Başka bir egzersiz, yere yerleştirilmiş bir havluyu buruşturmaktan ibarettir: bu, parmakları çalıştıran eylemleri gerçekleştirmekle ilgilidir.

Spor yapın. Medikal ayak bakımı yetkililerine göre ayakları ve bacakları içeren tüm aktiviteler bu patolojiye iyi gelir. Örneğin; bisiklete binmek, paten kaymak, ip atlamak, dövüş sanatları yapmak, dans etmek ya da bale yapmak, basketbol ya da tenis oynamak.

Özellikle küçük çocuklar için doğru ayakkabıları seçin. Esnek olmalı ve ayağa araziye uyum sağlama özgürlüğü vermelidirler. Ayakların eklem hareketlerini sınırlayan çok sert çizme veya ayakkabılar kullanmakta fayda yoktur.

Ayak hastalıkları uzmanıyla birlikte incelemelere gidin. Uzmanlar 3 yaş ve üzeri tüm çocukların ayaklarının ve bacaklarının durumunu değerlendirmek için bir ayak hastalıkları uzmanı tarafından biyomekanik muayeneden geçmelerini önerir.

Atlet Ayağı Nedir?

Tinea pedis veya interdigital intertrigo olarak da bilinen bir durum olan atlet ayağı, dermatofit adı verilen oldukça bulaşıcı bir parazit mantarın neden olduğu ayak parmakları arasındaki boşluklarda oluşan bir enfeksiyondur. Kısa süreli veya uzun süreli olabilir ve hatta tedaviden sonra geri gelebilir.

Ergenlik, yaz ve ilkbaharda en sık görülen bu mantar enfeksiyonu, genellikle dördüncü ve beşinci ayak parmakları arasında iltihaplanmaya neden olur ve bazen diğer parmaklara, tırnaklara, topuklara veya topuklar gibi vücudun diğer bölgelerine yayılabilir.

Adından da anlaşılacağı gibi, sporcular genellikle bundan muzdarip olsa da, sadece sporcuları etkileyen bir problem değildir. Aslında, tinea pedis derinin en yaygın yüzeysel mantar enfeksiyonudur: popülasyonun %15 ila %25’i hayatlarının bir noktasında, hatta subklinik olarak bile bundan muzdarip olacaktır ve en yaygın on dermatoz arasındadır.

Dünya çapında bir dağılımla, genç erkeklerde biraz daha yaygındır, ancak her yaşta ve her iki cinsiyette de ortaya çıkabilir.

Ayrıca, bu mantar türü çocuklarda ortaya çıkabilir ve pediatrik popülasyonun %6’sı bundan mustarip olabilir. Aslında 12 yaş altı çocuklarda en sık görülen üçüncü cilt hastalığıdır. Genel olarak, birçok insan, bulaşıcı saçkıran taşıyıcıları olduklarını bilmedikleri için yetersiz teşhis edilir.

Çoğu durumda, ayaklardaki mikoz veya mantar enfeksiyonuna, cildi kolonize eden ve ayak yüzme havuzları, soyunma odaları, saunalar veya spor salonları gibi sıcak ve nemli ortamlara maruz kaldığında çoğalan dermatofit adı verilen bir mantar neden olur.

Dermatofitler, yalnızca keratinize dokularda gelişen çok hücreli bir mantar grubudur; yani canlı dokularda bağışıklık sistemi tarafından yok edildiğinden keratin içeren ölü hücrelerden oluşurlar. 100.000’den fazla dermatofit türü vardır, ancak bunlardan sadece 150 kadarı insanlarda hastalığa neden olabilir. Spesifik olarak, en sık mikoz üreten tür Trichophyton rubrum’dur.

Hangi Risk Faktörleri Mantarları Tetikleyebilir?

Ayak enfeksiyonlarına neden olan mantarlar, sıcak ve nemli ortamlarda gelişir, bu nedenle ana tetikleyiciler şunlardır;

• Ayak oklüzyonu: Sık spor ayakkabı kullanımı, terletmeyen naylon çorap, uygunsuz ayakkabı kullanımı.

• Kayak, yüzme veya koşma gibi ayaklarda tıkanıklık veya uzun süreli nem içeren spor aktiviteleri uygulaması.

• Aşırı terleme (hiperhidroz)

• Kötü ayak hijyeni

• Halka açık yerlerde çıplak ayakla yürüme alışkanlığı

• Soyunma odaları, genel duşlar, saunalar, yüzme havuzları gibi sıcak ve nemli ortamlar

• Diyabet, immün yetmezlikler veya dolaşım sorunları gibi metabolik bozukluklar

• Kronik antibiyotik ve/veya kortikosteroid kullanımı

• Islak alanlarda çalışma (madencilik, endüstriyel çalışma, ormancılık vb.)

Tüm bunlara rağmen yaz mevsimi bu enfeksiyonun en sık görüldüğü dönemdir çünkü çıplak ayak yürümek kişiler için daha normaldir ve yüzme havuzu, duş gibi riskli yerlere yaklaşılan zamandır. Bütün bunlar yaz döneminde oluşan ısı ve terlemeye katkıda bulunur.

Enfeksiyon hemen hemen her zaman birkaç kişi bir araya gelip çıplak ayakla yürüdüklerinde ortaya çıkar, örneğin; Yüzme havuzu zeminleri, duşlar, kışlalar, okullar, saunalar, oteller, spor salonları.

Sporcu ayağı veya tinea pedis, hepsi aynı anda ortaya çıkmasa da, küçük rahatsızlıklardan gerçekten rahatsız edici semptomlara kadar her şeye neden olabilir. Ayrıca, ilk başta klinik belirtiler yoktur, ancak yavaş yavaş yerleşirler. En yaygın semptomlar şunları içerir;

• Ayağın iç kısmında kızarıklık,

• Kaşıntı, yanma veya batma hissi,

• Ayak parmakları arasında dolaşan kabarcıklar,

• Ayaklarda topaklar,

• Ayak parmakları arasında veya yanlarda çatlaklar veya soyulmalar,

• Ayak topuklarında kızarıklık veya nasır,

“Beyazımsı” görünen ve hoş olmayan bir kokuya sahip parmaklar. Bu koku hemen hemen her zaman bakterilerin karıştığı fermantasyon ve bozulma ile üretilir.

Ayak Mantarı Nasıl Teşhis ve Tedavi Edilir?

Kazıma örneği alındıktan sonra mikroskobik inceleme ve deri kültürü gibi farklı testlerle bu hastalığın klinik tanısı doğrulanır. Ayrıca, bir tür ultraviyole ışık olan Wood’s Light ile veya bir mikrobiyolojik test olan bir antibiyogram ile klinik muayene yapabilirler. Daha sonra, tedavi birkaç tür önlem içerebilir.

Ayakların aşırı hijyeni. Hasta günde en az iki kez su ve sabunla ayaklarını iyice yıkamalı ve ardından özellikle parmak aralarını iyice kurulamalıdır. Ayrıca mümkün olduğunca sık değiştirilmesi gereken temiz pamuklu çoraplar giyilmelidir. Ayrıca ayakkabılarınızı günde en az iki kez değiştirmeli ve her sabah bir mantar önleyici pudra sürülmelidir.